A (miña) flor nacional de Galicia
Na derradeira entrada, falábavos das condicións necesarias - ó meu ver - para poder elixir a flor nacional de Galicia co maior consenso e acordo entre tódolos sectores da poboación galega. Así que - hoxe - para rematar o tema, e atendendo gustoso a curiosidade dalgúns lectores e veciños, farei a miña proposta. Unha proposta baseada nunha evidencia e nunha intuición - como non podía ser menos, cando falamos de cousas etéreas e intanxibles, como son os sentimentos -. A evidencia é que a segunda cor de Galicia é o amarelo. Naturalmente, a primeira é o verde. Identificamos Galicia coa tupida alfombra do verde. I é certo. Curiosamente o verde é das árbores e dos vexetais en xeral; pois ben, o amarelo é a cor das flores máis abondosas - e para min - máis representativas. Fixádevos senón: entre a primavera e o verán, toda Galicia é un atractivo veludo dourado; toxos, xestas, mimosas, castiñeiros, nabos... compiten nunha rechamante escala de amarelos, cada cal máis fermoso. Establecida a evidencia da cor, compre falar da intuición. A intuición forma parte da nosa formación como persoas. Parafraseando a Afonso Eiré, que escribiu “Eu tamén fun cas vacas”..., eu tamén fun ó estrume. No monte, cargando carros de mulime, atopei a flor do toxo. Medrei na súa compaña. Sempre estaba alí. Dura e tenra. Verde e roiba.
O Toxo - ulex europaeus - servía para todo: facer esterco, alimentar o gando en invernos longos e duros (o toxo manso ripábase, para picalo e convertelo nunha comida moi completa para os animais, mesturado coa herba -verde ou seca-.) Permitídeme por tanto que, a esa miña intuición íntima - de que a flor do toxo é a nosa flor nacional galega - vos aporte cinco (seguro que hai máis) razóns obxectivas para o seu nomeamento:
 |
| ulex europaeus |
1ª. Autóctona
O toxo forma parte da singularidade de Galicia. Dende tempos inmemoriais acompaña a familia galega. Se hai unha trindade animal que nos distingue como pobo (vaca, porco, galiña), existe unha tríade vexetal propia da nosa identidade: castiñeiro, centeo, toxo.
2ª. Estacional
A existencia de tres tipos de toxo: toxo duro, toxo femia, toxo manso, que se van alternando na súa floración, permite que a flor do toxo estea presente, todo o ano, na xeografía galega. Un milagre, do que moi poucas plantas poden presumir.
3ª. Calidade
Como se di nos prospectos dos medicamentos, a flor do toxo non ten contraindicacións. Ben ó contrario; amén das clásicas aplicacións médicas - fervida en auga -, con ela faise un licor gorentoso que cumpre os requisitos mais esixentes de calquera sibarita.
4ª. Estética
A singular beleza da flor do toxo ven dada polo contraste entre o verde profundo das espiñas e o amarelo dourado dos pétalos, tenaces superviventes durante todo o ano. Hai algunha flor que teña tanto mérito?
5ª. Idioma
Outra singularidade. A flor do toxo ten nome: Chorima. Unha verba única, cálida e rechamante. Pensade: cantas flores (arbóreas) teñen nome propio?. Moi poucas, e si se vos ocorre algunha, tamén é amarela!!. (neste intre, eu só lembro a recandea, flor do castiñeiro...)
O toxo forma parte da singularidade de Galicia. Dende tempos inmemoriais acompaña a familia galega. Se hai unha trindade animal que nos distingue como pobo (vaca, porco, galiña), existe unha tríade vexetal propia da nosa identidade: castiñeiro, centeo, toxo.
2ª. Estacional
A existencia de tres tipos de toxo: toxo duro, toxo femia, toxo manso, que se van alternando na súa floración, permite que a flor do toxo estea presente, todo o ano, na xeografía galega. Un milagre, do que moi poucas plantas poden presumir.
3ª. Calidade
Como se di nos prospectos dos medicamentos, a flor do toxo non ten contraindicacións. Ben ó contrario; amén das clásicas aplicacións médicas - fervida en auga -, con ela faise un licor gorentoso que cumpre os requisitos mais esixentes de calquera sibarita.
4ª. Estética
A singular beleza da flor do toxo ven dada polo contraste entre o verde profundo das espiñas e o amarelo dourado dos pétalos, tenaces superviventes durante todo o ano. Hai algunha flor que teña tanto mérito?
5ª. Idioma
Outra singularidade. A flor do toxo ten nome: Chorima. Unha verba única, cálida e rechamante. Pensade: cantas flores (arbóreas) teñen nome propio?. Moi poucas, e si se vos ocorre algunha, tamén é amarela!!. (neste intre, eu só lembro a recandea, flor do castiñeiro...)
En fin, benqueridos amigos, eiquí vos deixo a miña flor nacional galega. O seu nome é chorima. A súa planta é o toxo. E témola, afortunadamente, todo o ano adornando a nosa terra. Que non morra nunca!
Ningún comentario:
Publicar un comentario