Unha viaxe arredor do mundo: 1789 -1794
Hai douscentos vintenove anos que chegaron -de volta - a Cádiz, as corvetas “Descubierta” e “Atrevida”.
Foi o remate dunha grandiosa viaxe científica,comezada un lustro antes no mesmo porto de Cádiz.
Non se trataba de descubrir terras.
Cumpría investigar,trazar rutas terrestres e marítimas; cartografar costas, clasificar especies....
“Non procuraban riquezas ou conquistas,senón coñecemento” escribe Javier Reverte, no prólogo desta alfaia.
EXPEDICIÓN MALASPINA.
1789-1794
TurnerDocsEXPEDICIONES
Madrid.2010
O Almirante Xefe, a bordo da corveta “Descubierta” é Alexandre Malaspina.
Na corveta “Atrevida”, o seu segundo é o comandante José de Bustamante.
A singradura, anotada meticulosamente na bitácora, foi –resumida-:
Xullo 1789 .- Cádiz –Montevideo. Exploración,cartografía,recollida de mostras (botánicas,zoolóxicas, etnográficas ) no vicerreinado do Río da Prata, mesmo ata a Patagonia.
Febreiro 1790.- Montevideo -Talcahuano e Arquipélago Juan Fernández (Chile) - onde se inspirou a ficción de Robinson Crusoe contada por Daniel Defoe e publicada no 1719- .
El Callao(Perú).
Fixeron tamén observacións astronómicas e xeodésicas.
Maio 1790.- El Callao- Lima – San Blas (México....lembrades a canción de Maná? )
Exploracións, paralelo 60. Nutka, California...
Decembro 1791.- Navegando cara a Guam (Illas Marianas) Mindanao e Luzón (Illas Filipinas).
Xaneiro 1793.- Exploración das colonias inglesas New Zeland, New Holland. Exploración no Pacífico ( arquipélago Nayarit)
Febreiro 1794.- Montevideo. Exploración nas Illas Malvinas.
Xuño 1794.- Montevideo (Uruguai) – España.
Chegan a Cádiz o xoves 18 de setembro de 1794 .
Escoltados pola fragata “Gertrudis”.
Alexandre Malaspina redactou un dossier moi completo, que lle presentou ao Rei Carlos IV.
Explicaba, polo miúdo, a importancia desa expedición científico –política: desde botánica, zoolóxica, etnográfica , azougue, minas de xofre, ouro, estratexia (illas, portos...)
Salientar a valía, excepcional, desta expedición, nos tempos que non había fotos : Nove pintores que deron fe. Qué precisión e talento!
José Guío, Tomás de Suría, José del Pozo, Juan F. Ravenet, José Cardero, Fernando Brambila, Francisco Pulgar, Francisco Lindo, José Gutierrez
Hai arredor de mil debuxos e mapas : persoas, animais, plantas, vilas, portos....
Cartógrafos: ese afán de coñecemento e divulgación.Esa honestidade: lede a bitácora diaria (días,semanas,meses,anos!).
E as contas, detalladas ao céntimo.
Mesmo matinade : non eran eses, os anos convulsos da Revolución francesa?
.....
Alexandre Malaspina ( 1754-1810) naceu en Como – Italia.
Tiña 34 anos cando fixo o proxecto (1788) aprobado pola Corte.
Fascinante ese marabilloso talento, que convence a todos e arrastra a tantos.
Máis non houbo medallas, louvanzas, recoñecementos...
Un ano despois de culminar esa epopea excepcional - novembro 1795 - Alexandre Malaspina foi preso, acusado de conspiración.
No 1796 foi desterrado ao seu país.
Nunca máis volveu a España.
Finou no 1810.
Alexandre Malaspina foi preso.
Toda a documentación da expedición foi comisada.
Os orixinais quedaron gardados no Depósito Hidrográfico da Armada. Madrid
A partires de 1827, e ata 1872- 45 anos !- houbo tres particións de Documentos ( en Madrid )
1) Os relativos á Botánica : Real Xardín Botánico.
2) Os relativos á Historia Natural de América : Biblioteca de Historia Natural.
3) Outros : Museo de Ciencias Naturais.
..................
Nese 1872 -a fotografía xa era unha valiosa ferramenta científica- foi cando as autoridades –Amadeo I - autorizaron fotografar os tesouros da Expedición Malaspina.
Tantos anos despois... xa era hora.
